Nekoliko dana nakon završenog COP26 u Glazgovu ukrajinski predsednik Vladimir Zelenski najavio je sadnju jedne milijarde stabala drveća u naredne tri godine.
Ambiciozno obećanje stiže paralelno sa planom Evropske unije da na svom tlu zasadi dodatnih tri milijarde stabala do 2030.
Pored sadnje drveća u naredne tri godina Ukrajina planira i izgradnju više od deset modernih centara za semenje i oplemenjivanje biljaka.
U praksi za Ukrajinu bi izvedba ovakvog plana značila sadnju skoro milion stabala dnevno zbog čega neki sumnjaju da je plan tehnički izvodljiv u predviđenom roku.
Danas gotovo desetina ukrajinskog zemljišta rezervisanog za šume nema drveće. A svega 16% njene teritorije je pokriveno šumama, što je upola manje od nekih zapadnoevropskih zemalja kao što su Francuska, Nemačka ili Španija.
Šume kao važno sredstvo u borbi protiv klimatskih promena
Šume se smatraju prirodnim plućima planete. Drveće proizvodi kiseonik, a apsorbuje ugljen-dioksid, gas sa efektom staklene bašte. Naučnici kažu da svetske šume deluju kao ogromni ponori ugljenika i odvode ugljen-dioksid koji zadržava toplotu.
Jedna studija švajcarskih naučnika iz 2019. godine otkrila je da je sadnja bilion stabala jedan od najefikasnijih vidova borbe protiv klimatskih promena. Autori studije su izneli računicu prema kojoj bi tokom narednih decenija ta nova stabla mogla da upiju skoro 830 milijardi tona ugljen-dioksida, otprilike onoliko zagađenja ugljenikom koliko su ljudi emitovali u poslednjih 25 godina.
Studija je inspirisala mnoge ekološke inicijative, ali je bila propraćena kritikom koja se odnosila na grub proračun i na tvrdnju da bi globalna reforestacija mogla da bude konačna solucija. Kritika napominje da sadnja stabala, iako ima pozitivne efekte, jednostavno nije dovoljna dok god emisija ugljen-dioksida ima sadašnji trend.
Uprkos neslaganju oko obračuna ugljenika koji se eliminiše reforestacijom, stručnjaci su većinom saglasni da šume imaju važnu ulogu u ublažavanju klimatskih promena.
KLIMA101 NEDELJNI NEWSLETTER
Ekolozi napominju da bi za najbolje efekte dodatna stabla treba posaditi i uzgajati uz puno poštovanje ekoloških principa. To znači da pravo drvo mora biti posađeno na pravom mestu i za pravu svrhu, što zahteva dugoročno planiranje i praćenje.
U praksi to znači sadnju odgovarajuće kombinacije vrsta drveća ne samo u šumama, već i u poljoprivrednim i urbanim područjima.