Širom sveta temperature jezera rastu, a sezonski ledeni pokrivači na njihovoj površini traju kraće. Osim što ovakav trend može da dovede do povlačenja vodostaja ili čak isušivanja jezera navedene promenene utiču i na njihov živi sistem, okolne izvore pijaće vode i ribarstvo.
Jedna nedavna međunarodna studija, koju je predvodio Luk Grant, sa Slobodnog Univerziteta u Briselu, pokazuje da promene prosečnih temperatura jezera i pokrivenosti leda na globalnom nivou nisu uzrokovane prirodnim vremenskim varijacijama. Prema njihovom istraživanju ovakav obrazac promene se može objasniti samo pojačanom emisijom gasova sa efektom staklene bašte od početka industrijske revolucije do danas. U svom radu Grant i saradnici odlaze korak dalje i predviđaju kakav efekat na jezera bi mogli da imaju različiti klimatski scenariji u budućnosti.
Na početku studije autori su posmatrali već postojeća zapažanja u jezerima širom sveta koja ukazuju da voda postaje toplija i da se led kraće zadržava. Uticaj klimatskih promena nije bio dovoljno istražen, s toga nije se moglo pouzdano reći da li je antropogena emisija gasova efekta staklene bašte uzrok negativnom trendu.
Grantov tim je razvio nekoliko kompjuterskih simulacija sa modelima jezera na globalnoj skali, na koje su primenili niz klimatskih modela. Primetili su da sadašnji scenario odgovara modelima koji uključuju povećanu emisiju gasova sa efektom staklene bašte. Na taj način osim što pokazuje jasnu povezanost sa klimatskim promenama model im omogućava da izmere i koliki je antropogeni uticaj u odnosu na prirodne varijacije.
KLIMA101 NEDELJNI NEWSLETTER
U nastavku studije napravili su predviđanje za različite scenarije zagrevanja planete koja bi mogla da se obistine u narednih 50-70 godina. U blažem slučaju, gde su emisije manje, model pokazuje stabilizivanje globalne prosečne temperature jezera na +1,5 °C, što se podudara sa promenom globalne prosečne temperature, dok bi period trajanja ledenog pokrivača bio smanjen za 14 dana. U budućnosti sa većom emisijom ove promene mogu dovesti do povećanja od 4 °C i čak 46 dana kraće za ledene pokrivače.
Ekstremnije temperaturne pormene dovode do većih narušavanja postojeće prirodne norme. Zbog toga umanjivanje efekata globalnog zagrevanja ima ključnu ulogu i u očuvanju jezera.
