Između 1979. i 2016. površina kriosfere, tj. svih oblika zaleđene vode i zemljišta planete Zemlje, se usled klimatskih promena smanjivala svake godine u proseku za 87.000 kvadratnih kilometara, što je približno površini Republike Srbije, rezultati su nedavno objavljenog istraživanja u naučnom časopisu Earth’s Future. Ovo je prva studija koja je na globalnom nivou procenila promene površine Zemlje prekrivene morskim ledom, snežnim pokrivačem i zaleđenim tlom.
Skoro tri četvrtine slatke vode na planeti nalazi se u zaleđenom obliku u kriosferi. Međutim, pored važnosti održavanja same mase kriosfere, važno je i koliku površinu zemljišta ona pokriva. Bela i svetla površina snega i leda efektivno reflektuje sunčevo zračenje nazad u svemir, hladeći planetu. Promene u veličini i lokaciji snega i leda mogu da izmene temperaturu vazduha, promene nivo mora, pa čak i da utiču na morske struje širom sveta.
KLIMA101 NEDELJNI NEWSLETTER
Godinama unazad mnogi naučnici su pratili i zabeležili individualno smanjene ledenih pokrivača Zemlje, sve tanji i slabiji snežni pokrivač, kao i gubitak Arktičkog leda usled klimatskih promena, ali niko do sada nije sagledao ukupnu površinu kriosfere na planeti i uticaj klimatskih promena na to. Autori studije naglašavaju da je kriosfera jedan od najsenzitivnijih pokazatelja klimatskih promena i prvi koji demonstrira menjajući svet. Promena u veličini kriosfere ukazuje da su u pitanju globalne promene, a ne one regionalne i lokalne prirode.
Takođe, pored toga što je zaključeno da se kriosfera globalno smanjuje svake godine, u studiji je procenjeno da se godišnje vreme tokom kojeg su mnoge regije u svetu zalađene, skraćuje. Danas, prvi dan zaleđivanja počinje u proseku 3,6 dana kasnije nego 1979, a topljenje leda počinje 5,7 dana ranije. Autori studije smatraju da se podaci koji su prikupljeni tokom istraživanja, mogu iskoristiti za dalje ispitivanje uticaja klimatskih promena na kriosferu, ali i kako te promene utiču na ekosisteme, ugljenični ciklus, životni ciklus biljaka i životinja.
