Zagađenje vazduha je sveprožimajuć problem, a nova studija pokazuje da čak ni bebe nisu zaštićene od njegovog uticaja dok su u utrobama svojih majki – i nisu po prvi put čak ni udahnule. Naime, istraživači sa škotskog Univerziteta u Aberdinu i belgijskog Univerziteta Haselt pronašli su zagađujuće materije u mozgu, plućima i jetri još nerođene dece.
Autori naučnog rada, objavljenog u prestižnom medicinskom časopisu Lancet Planetary Health, navode da čestice zagađenja, kroz posteljicu, mogu da dopru do organa fetusa već u prvom tromesečju trudnoće i tvrde da su, usled zagađenja, mogući doživotni problemi sa zdravljem.
U svom istraživanju fokusirali su se na prisutnost čestica čađi u tkivima nerođenih dece. Ove crne nanočestice, pretežno ugljenika, nastaju kao rezultat sagorevanja goriva u termoelektranama, fabrikama, domaćinstvima i vozilima. Njihovi tragovi pronađeni su u uzorcima krvim uzetim od beba i majki.
Što su žene tokom trudnoće bile izloženije zagađenju, to je bio proporcionalno veći broj čestica čađi u nalazima – kako kod samih majki tako i u placenti i organizmu beba.
Istraživanjem su obuhvaćene stanovnice Škotske i Belgije koje ne puše. U mestima iz kojih potiču kvalitet vazduha generalno dobar, a uprkos niskim ambijentalnim koncentracijama čađi, broj čestica čađi išao je i do 6.000 čestica po kubnom milimetru mozga i pluća. Stoga su naučnici zabrinuti za zagađenije predele i ističu da bi čist vazduh trebalo da bude osnovno ljudsko pravo.
Majkama koje žele da efikasnije zaštite potomke savetuje se nošenje maske i korišćenje prečišćivača vazduha.
KLIMA101 NEDELJNI NEWSLETTER
Iako je ovo pionirsko istraživanje koje mapira put zagađujućih čestica do nerođenih beba, eksperti od ranije povezuju aerozagađenje sa povećanim brojem pobačaja i prevremenih rođenja, kao i malom težinom novorođenčadi. Meta-analizom ukupno trinaest studija, publikovanom prošle godine, utvrđeno je da PM2,5 i PM10 čestice mogu da utiču na ishode trudnoće, kao i izazovu probleme sa disajnim sistemom i neurološkim razvojem ploda.
Uprkos tome što grejna sezona u Srbiji, kada je aerozagađenje posebno ozbiljno, još nije počela, vazduh je širom zemlje prešao u kategoriju nezdravog.
