Efekat staklene bašte je jedan od najčešće pominjanih termina u svakom razgovoru o klimatskim promenama. Ovu pojavu među prvima je opisao DŽon Tindal još sredinom 19. veka i, najjednostavnije rečeno, ovaj efekat je ono što Zemlju čini toplom.
Naša planeta većinu svoje toplote dobija od Sunca, jedan deo nje upije površina, ali se većina odbija nazad u svemir i, da nema atmosfere, Zemlja bi u toku noći postajala ekstremno hladna. Gasovi staklene bašte, poput vodene pare, ugljen-dioksida, metana i mnogih drugih nalaze se u atmosferi i upravo oni su ti koji upijaju, a zatim i emituju toplotu koja se reflektuje od površine i na taj način čine našu planetu prijatnim mestom za život. Dakle, što je viša koncentracija ovih gasova u atmosferi, veća količina toplote ostaje zarobljena i temperatura postaje viša.
U našem kratkom vodiču možete saznati odgovore na 13 ključnih pitanja o klimatskim promenama.
Koncentracija gasova staklene bašte u atmosferi
Ljudske aktivnosti poput sagorevanja fosilnih goriva, određenih industrijskih procesa i poljoprivrede dovode do ispuštanja gasova staklene bašte i povećavanja njihove koncentracije u atmosferi što je glavni uzročnik klimatskih promena.
Koncentracija ovih gasova je zapravo odnos njihove količine u odnosu na ostale činioce atmosfere i izražava se u jedinici ppm (parts per million) što označava koliko ima čestica gasova staklene bašte u milion čestica atmosfere. Kako je ugljen-dioksid najdominantniji od ovih gasova, u većini modela i scenarija se susrećemo sa predviđanjima o porastu temperature koja su zasnovana na njegovoj koncentraciji u atmosferi. Ona je 2015. godine premašila granicu od 400 ppm, a sada se približava koncentraciji od 410ppm.
Poslednji put kada je koncentracija CO2 u atmosferi bila slicna današnjoj je bio pre čak 3 miliona godina, nivo mora je bio viši za 25 metara, a Zemlja je bila toplija između 3° C i 4° C.
Više o gasovima sa efektom staklene bašte i ugljeničnom ciklusu koji je ključan za ovaj proces pročitajte u našem posebnom članku na OVOM LINKU.
