Jedno od osnovnih pitanja u ekologiji jeste koliko vrsta drveća postoji na Zemlji. Da bi se došlo do što tačnijeg odgovora na ovo naizgled jednostavno pitanje, bio je potreban tim od preko 100 naučnika iz različitih delova sveta i obimna terenska istraživanja. U novoj studiji, objavljenoj u naučnom časopisu PNAS, međunarodni naučni tim otkrio je da postoji oko 73.000 vrsta drveća, uključujući oko 9.200 vrsta koje tek treba da budu otkrivene.
Autori studije su procenili da je broj vrsta drveća za oko 14 odsto veći od trenutnog broja poznatih vrsta. Smatraju da su vrste koje bi, prema njihovoj prognozi, tek trebalo da budu otkrivene uglavnom retke, sa malom populacijom i ograničenim područjem na kojem rastu. Ovo ih posebno čini ranjivim na ljudske aktivnosti, kao što su krčenje šuma i klimatske promene.
„Ovi rezultati naglašavaju ranjivost globalnog šumskog biodiverziteta na antropogene promene, posebno na korišćenje zemljišta i klimu, jer je opstanak retkih vrsta neproporcionalno ugrožen ovim uticajima“, objašnjava Piter Rajk sa Univerziteta Mičigen, jedan od vodećih autora studije.
Da bi se došlo do ovih saznanja bili su neophodni sati terenskih ispitivanja i proučavanja pojedinačnih primeraka drveća u 90 različitih država sveta. Manje skupove podataka istraživači su objedinili u veće, a krajnji rezultat njihovog istraživačkog podviga jeste sastavljanje najveće baze podataka o šumama do sada.
Autori tvrde da su koristili novije statističke metode koje su im omogućile da tačnije odrede broj jedinstvenih vrsta drveća na kontinentalnom i globalnom nivou, kao i nivou bioma. Biom predstavlja geografsko područje koje karakterišu isti uslovi života, kao što je tropska prašuma, savana ili pustinja.
Najveći broj vrsta drveća na svim kontinentima pronađen je u tropskim i suptropskim vlažnim šumskim biomima. Prema procenama, oko polovine svih poznatih vrsta nalazi se u ovim šumama, ali i oko 40 odsto vrsta koje bi tek trebale da budu otkrivene. Na lokalnom nivou, najveća raznolikost drveća nalazi se u amazonskom slivu, u kojem na jednom hektaru prosečno raste 200 različitih vrsta.
KLIMA101 NEDELJNI NEWSLETTER
„Bolje poznavanje bogatstva i raznolikosti drveća ključno je za očuvanje stabilnosti i funkcionisanja ekosistema. Šume pružaju mnoge ‘usluge ekosistema’ čovečanstvu besplatno. Pored toga što nas snabdevaju drvetom za izradu raličitih neophodnih materijala i za ogrev, šume čiste vazduh, filtriraju vodu i pomažu u kontroli erozije i poplava. One pomažu u očuvanju biološke raznolikosti, skladištenju ugljen-dioksida koji zagreva klimu, promoviše formiranje tla i kruženje hranljivih materija, dok ujedno omogućuju uslove za rekreaciju kao što su planinarenje, kampovanje, ribolov i lov”, podseća drugi vodeći autor studije Roberto Kazola Gati sa Univerziteta u Bolonji.
Autori se nadaju da će njihovi nalazi podstaći napore za očuvanje šuma tamo gde su najpotrebniji i sprečiti dalje ugrožavanje ranjivih staništa u kojima žive najređe vrste.
