Ovu veliku solarnu elektranu u Mađarskoj naseljavaju ptice, slepi miševi i retke biljke

Ovo je kućića za šišmiše u solarnoj elektrani Lumen u mađarskom gradu Solnok / foto: SolServices

Solarna elektrana u gradu Solnok na Tisi, kapaciteta 138 MW, jedna je od većih na prostoru Mađarske i proizvodi skoro polovinu struje koju godišnje iskoristi stanovništvo županije Jas-Nađkun-Solnok. Zahvaljujući ovom postrojenju, svake godine izbegnu se emisije 39 hiljada tona ugljen-dioksida u atmosferu. To je tri puta više nego što upije tamošnja šuma.

Pored toga što je korisna u borbi protiv klimatskih promena, ova solarna elektrana takođe doprinosi bogatstvu biodiverziteta.

Naime, reč je o „prvoj solarnoj elektrani koja je u prijateljski nastrojena prema prirodi u centralnoj i istočnoj Evropi”, navodi kompanija SolServices koja je razvila i finansirala postrojenje. Prilikom izgradnje, započete u leto 2021, kompanija je revitalizovala zemljište iscrpljeno decenijama upotrebe u poljoprivrednoj proizvodnji.

Ali i dalje od toga… Autori projekta oslanjali su se na savremene metode održivosti i pristupe prilagođene životinjama i biljkama. Ptice, insekti, pa čak i slepi miševi, mogu pronaći sklonište i hranu među preko 200 hiljada panela smeštenih na površini od 180 hektara.

Danas možemo da vidimo plodove njihovog rada.  

Kako piše portal ReNews.biz, rezultati sa terena pokazuju da je, u poređenju sa osnovnim i kontrolnim istraživanjima, raznovrsnost populacije ptica povećana nakon izgradnje. To se delimično pripisuje tome da solarna elektrana služi kao hranilište nasuprot njivama velikih razmera.

Tokom prošlogodišnjeg posmatranja primećeno je 697 jedinki od ukupno 23 vrste ptica, međi kojima su i neke nove vrste za to područje kao što je modrovoljka, crnoglavi svračak i konopljarka.

Naglašava se i da solarna elektrana nije uticala na uspeh gnežđenja orla krstaša i stepskog sokola, dok je pojava običnog mišara i vetruške znatno porasla.

Širom solarne elektrane ptice mogu pronaći veštačka gnezda i kućice prikačene na konstrukcije koje drže panele. Međutim, postoji i nezavisni kompleks „stanova” (prikazan na fotografiji ispod) u kojem životinje takođe mogu naći sklonište.

Pored napretka faune, brojnost biljnih vrsta takođe je skočila u 2023. u odnosu na početno stanje, prenosi već pomenuti portal.

Područje koje se nekada koristilo za poljoprivredu danas ima skoro prirodno stanište, a na to ukazuje i spontano formiranje vegetativnog pokrivača koji čine i neke retke biljke.

U cilju borbe protiv korova i invazivnih vrsta, prošle godine posejana je posebna mešavina semena koja će podstaći dalje povećanje bogatstva i raznovrsnosti vrsta, a istovremeno će suzbijati one nepoželjne.

Na primeru iz obližnje Mađarske vidimo kako zelena energija ne isključuje brigu o biodiverzitetu. Naprotiv…

Kompanija SolServices je, u saradnji sa stručnjacima, čak objavila i publikaciju koja bi mogla da pomogne i ostalim zainteresovanim profesionalcima da krenu njihovim stopama i da razvijaju solarne elektrane sledeće generacije, pozitivne i za klimu i za prirodu.